Λαχουρένιος έγραψε:
Σιγουρα οι ελληνες ηδη απο την εποχη των ιωνων φιλοσοφων προσανατολιστηκαν προς την επιστημονικη και φιλοσοφικη εξηγηση του κοσμου
Αλλα εχω την εντυπωση οτι αυτη η οπτικη αφορουσε την μορφωμενη ελιτ και οχι την πλειοψηφια των παγανιστων. H πλειοψηφια εμεινε προσκολλημενη στις παλιες συνηθειες τις οποιες τις προσαρμοσε στο χριστιανισμο.
Αντιστοιχα, το αρχικο μηνυμα του χριστιανισμου μαλλον απευθυνοταν σε ανθρωπους σε φιλοσοφικο υποβαθρο αλλα καθως γινοταν μαζικη θρησκεια, γινοταν και πιο απλουστερη για να προσαρμοστει στις αντιληψεις των (πρωην) παγανιστων.
Η φιλοσοφια εγινε απολογητης της θρησκειας και εχασε καθε φιλοδοξια να εξηγησει τον κοσμο.
Απ'οτι καταλαβαινω ομως, ο χριστιανισμος ξεπερασε τους παγανιστες γιατι οι δευτεροι δεν ειχαν τα καραγκιοζιλικια με τα θαυματουργα αντικειμενα.
Η αίσθηση που έχω μαν είναι :
- πως η πορεία αυτή των αρχαιόθρησκων αφορούσε τη πλειοψηφεία και όχι την μειοψηφεία. Ειδικά αν λάβεις υπόψη πως ολόκληρος Πλάτωνας είχε ένα πέρασμα ως δούλος στην Αίγινα ή ότι στον κήπο του Επίκουρου γίνονταν δεκτές γυναίκες και δούλοι ή ότι ο Επίκτητος ο μέγας των Στωικών, ΗΤΑΝ δούλος ο ίδιος που ελευθερώθηκε από τον Νέρωνα και άνοιξε φιλοσοφική σχολή κάπου στην Πρέβεζα όπου τον επισκέπτονταν σαν μαθητές ακόμα και αυτοκράτορες κλπ. Δεν θα μπορούσε εξάλλου μια κοινωνία να παράξει τόσο μεγάλα επιτεύγματα στη διανόηση, αν στηριζόταν μόνο σε μειοψηφείες μορφωμένων. Όλα αυτά που λέω ισχύουν σαν κατεύθυνση πορείας (και όχι στατικά) που είχαν οι ελληνες και ελληνίζοντες αρχαιόθρησκοι σε μια περίοδο 800-900 ετών από το 600-700 π.χ. μέχρι το 200-300 μ.χ.
- Ειδικά το αρχικό υλικό του χριστιανισμού αμφιβάλλω σχεδόν βέβαια, πως απευθυνόταν σε ανθρώπους με φιλοσοφικό υπόβαθρο, το αντίθετο. Το πρώτο υλικό ήταν αμόρφωτοι και δούλοι από τις πιο εξαθλιωμένες επαρχίες της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ενώ όταν ο Παύλος τόλμησε να απευθυνθεί σε κοινό με φιλοσοφικό υπόβαθρο όπως λες, στην Αθήνα, παρότι έκανε ένα σωρό δογματικές ακροβασίες, εισέσπραξε χλεύη και τον έδιωξαν κακήν κακώς.
Πράγματι ο χριστιανισμός διαδόθηκε σε μορφωμένους ανθρώπους αλλά αυτό έγινε αρκετά αργότερα, 300 χρόνια μετά επι Κωνσταντίνου όταν δόθηκε και το κατάλληλο κίνητρο (αξιώματα και πλούτος).
Ο χριστιανισμός ξεπέρασε σε κατάντια τους αρχαιόθρησκους για δύο λόγους :
1) και γιατί οπως λες ο χριστιανισμός εφάρμοσε αληθινή χαρντκορ ειδωλολατρεία με εξτρα προεκτάσεις σε αυτοτιμωρίες και πτωματολατρεία
2) αλλά και γιατί η φιλοσοφία φιμώθηκε, έγινε όργανο και υπηρέτης της προαπόφασης του δόγματος, της μιας και μοναδικής αλήθειας που η μοναδικότητά της γεννά θρησκευτικό φανατισμό. Οι αρχαιόθρησκοι δεν είχαν θρησκευτικό φανατισμό ενώ ελλείψει χριστιανισμού δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να δείχνει πως δεν θα αφήνονταν να πέσουν ολοκληρωτικά στην φιλοσοφία εγκαταλείπωντας εντελώς τις θρησκείες.